Hoe inventariseer en registreer ik de informatie over gevaarlijke stoffen?

Hoe inventariseer en registreer ik de informatie over gevaarlijke stoffen?

Dit is een handreiking bij het inventariseren en registreren van de informatie over gevaarlijke stoffen die vrij kunnen komen en waaraan werknemers, dus niet leerlingen, blootgesteld kunnen worden.

Om welke stoffen gaat het?

Alle (gevaarlijke) stoffen die voorkomen (of als reactieproduct worden gemaakt) en waaraan werknemers blootgesteld (kunnen) worden. Dit betreft dus alle stoffen die gemaakt en gebruikt worden. Maar ook stoffen die vrij kunnen komen (zoals bijvoorbeeld tussen- of verbrandings- en reactieproducten). Het gaat hierbij niet alleen om zuivere stoffen, maar ook om mengsels.

Welke informatie moet er verzameld worden?

Het doel is om een risico-inschatting en een blootstellingsbeoordeling te maken. Uiteindelijk moet bepaald worden welke (gezondheids-)risico’s werknemers lopen als ze met gevaarlijke stoffen werken of in een omgeving werken waar gevaarlijke stoffen kunnen vrijkomen. Om deze risico-inschatting en blootstellingsbeoordeling te maken is er informatie nodig van de (gevaarlijke) stoffen. De Arbowet verplicht de volgende gegevens te inventariseren. Voor alle (chemische) stoffen waaraan werknemers (kunnen) worden blootgesteld:

Naam van de stof/mengsel, waaronder

Chemische na(a)m(en) ofwel handels- of productnaam, CAS-nummer of EG nummer.

Namen en gewichtspercentages van de component(en): samenstelling mengsel.

Gevaar of gevaren van de stof, waaronder

H-zinnen (volgens CLP-verordening) of

P-zinnen zoals opgenomen in het VIB (Veiligheidsinformatieblad)/(M)SDS (Material Safety Data Sheet)

Grenswaarde (mg/m3)

Type grenswaarde, bijvoorbeeld TGG-8h

Bij mengsels: grenswaarden van de componenten

Soort arbeid, waaronder

Bij welke werkzaamheden kunnen werknemers aan de stof worden blootgesteld.

Taak en handeling

Wijze van blootstelling

zoals via inademing (inhalatoir), de huid (dermaal), de mond (oraal)

Aanvullende registratieverplichting voor carcinogene (C), mutagene (M) en reprotoxische (R) stoffen:

Hoeveelheid CMR stof die per jaar vervaardigd, gebruikt wordt of aanwezig is

Weergeven in liters, (kilo)grammen, etc.

Verdere aanvullende registratieverplichting voor carcinogene (C), mutagene (M) stoffen:

Stof te vervangen door minder schadelijke stof?

Geef aan waarom de stof wel/niet te vervangen is door een minder schadelijke stof.

Preventieve maatregelen en gebruikte persoonlijke beschermingsmiddelen Welke (preventie- of beheers)maatregelen en welke PBM-en worden er gebruikt om blootstelling aan de CM stof(fen) te voorkomen?

Lijst werknemers

Er wordt een lijst bijgehouden van werknemers die werkzaamheden uitvoeren waarbij blootstelling optreedt/op kan treden aan CM-stoffen.

Op welke wijze moet de informatie beschikbaar zijn?

Als de Inspectie SZW voor een controle komt, dan bent u verplicht de bovenstaande informatie te kunnen laten zien. Er is geen bepaald format waarin de gegevens gepresenteerd moeten worden, het kan een Excellijst zijn, een database, een hardcopylijst of een computerprogramma waarmee u de blootstelling heeft beoordeeld (bijvoorbeeld met de Stoffenmanager).

Hoe “oud” mogen de gegevens zijn?

De informatie over de stoffen en de manier waarmee er gewerkt wordt moet actueel zijn. Dit betekent dat u verplicht bent regelmatig (bijvoorbeeld eenmaal per jaar/ twee jaar) de gegevens te controleren of aan te passen. Dit moet zeker gebeuren als u bijvoorbeeld nieuwe informatie van uw leverancier krijgt of als er veranderingen zijn in de werkzaamheden of het proces.

Overige gegevens

Niet voor registratie verplicht, maar wel gegevens die u nodig heeft om een blootstellingsbeoordeling uit te (laten) voeren:

Dampspanning

Geef de dampspanning van de stof aan in mbar (=100Pa) (20°C)

Vast / vloeibaar / gas

In welke vorm kan de stof voorkomen? Vloeistof, gas of vaste stof?

Blootstellingstijd

Gedurende welke tijd, tijdens de werkzaamheden, worden werknemers blootgesteld aan de stof?

Duur taak

Hoe lang duurt de handeling of taak waarbij men met de stof in aanraking kan komen?

Frequentie

Hoe vaak (per dag/kwartaal/jaar) worden de werkzaamheden (taken/handelingen) uitgevoerd waarbij blootstelling aan de stof kan plaatsvinden?

Voorgestelde handelswijze

Voor elke situatie / experiment / demo geldt dat voor er aan begonnen kan worden er een risico inventarisatie gemaakt moet worden.

Voor de meeste gegevens is een actuele VIB of (M)SDS die meegestuurd wordt door leveranciers toereikend. Voor scholen die gebruik maken van een online registratiesysteem chemicaliën, wordt in de meeste gevallen de relevante gegevens ook bijgehouden door het systeem.

Daar is een handige checklist voor: https://veiligpracticum.nl/media/uploads/checklists/checklist%209%20risico%20inventarisatie.pdf

Loop met deze lijst een maal per jaar door het programma heen.

Daarbij heb je nodig:

https://veiligpracticum.nl/media/uploads/checklists/wettelijke_grenswaarden.pdf

Onderstaande format kan gebruikt worden voor de registratie- en onderhoudsverplichtingen (gevaarlijke) stoffen:

https://veiligpracticum.nl/media/uploads/checklists/registratie-gevaarlijke-stoffen.pdf